کافه سینما-محسن شرف‌الدین
1- هم صدایی اهالی رسانه و سینماگران در عدم رضایت از تغییرات جشنواره فجر
سی و ششم در نحوه و شکل برگزاری نهایتا به جایی نرسید و مرغ تک پای سینمای
ایران کار خود را کرد. نتیجه گیری عجولانه مسئولان، در باب کم اهمیت تر
کردن جشنواره، یا بهتر بگوییم، ترفندی زیرکانه برای کوچک تر کردن مهمترین
اتفاق فرهنگی کشور، به بهانه صرفه جویی ومحدودیت های موجود، مسئله ای است
که باید ریشه یابی شود. این می تواند بدعتی باشد در به نتیجه رساندن
تصمیمات خلق الساعه و بدون پشتوانه فکری و منطقی. بدون توجه به سی و شش
ساله شدن یک سیمرغ بالغ. بدون توجه به اینکه هر ساله کاری می کنیم که این
سیمرغ بی نوا، به جای رسیدن به سن بلوغ و تکامل و بهره وری، دائما بمیرد و
در آتش مدیری جدید دوباره متولد شود. با سرو شکلی بیریخت تر. قد و قامتی
کوتاه تر. حواسی پرت تر و محتاج تر و دست دراز تر از همیشه.
وقتی صحبت از نقد یک فیلم در میان باشد، باید و نباید های فرمی و محتوایی اثر مورد بحث قرار می گیرد. برای بررسی و ارزشیابی سی و ششمین دوره جشنواره فجر هم باید از همین راه وارد شد. همانطور که در طول دو هفته گذشته بارها گفته شده، شکل برگزاری این دورۀ جشنواره ایرادات اساسی و پایه ای دارد. در مبدا و مبنای تصمیم، کار و انتخابی اشتباه صورت گرفته و حالا اگر این کار اشتباه به بهترین شکل ممکن هم اجرا شود در اصل مسئله تغییری ایجاد نخواهد کرد. نتیجه این جداسازی و کوچک سازی سینمای ایران، تحلیل رفتن کلیت جشنواره بود و حالا بحث در مورد کیفیت پذیرایی یا حمل و نقل تنها فرافکنی و گمراهی است.
این تصمیم ریشه هایی دارد که مبدا آن می تواند عاقبت اندیشی و محافظه کاری خطرناکی بوده باشد. می تواند سیاست زدگی و یا خود کامگی گروهی باشد. می تواند کوتاه تر کردن دست هنر و فرهنگ از اقتصاد و اعتقاد یک سرزمین باشد. بحث در مورد جابجایی از برج میلاد به پردیس ملت و باغ کتاب، فقط در مورد مصاحبه گرفتن از هنرمندان و راحتی رفت و آمد و جای شیک تر و تمیزتر نیست. خطری که سینمای ایران را تهدید می کند، کوچک شدن ارزش و اعتبار سینماست. به کنج بردن وضربه نهایی را زدن کار راحتی است. علاقه مندان به ورزش بوکس این را خوب می دانند.
2- اعلام نامزدهای سیمرغ بلورین به تنهایی گویایی سطح کیفی جشنواره سی و ششم بود. هر توضیح بیشتری اضافه است و بی مورد. پایین آمدن تعداد فیلم های به نمایش درآمده دراین دوره از جشنواره فجر، نتیجه گیری درباره کیفیت هنری و سینمایی آن را به کاری راحت تبدیل کرد. در نهایت ما به تعدادی فیلم می رسیم که قصد دارند از ارزش ها دفاع کنند، تعداد انگشت شمارتری فیلم هنری! و جشنواره پسند(از نوع برون مرزی) هست، چندتایی عهده دار پر کردن سبد سینمایی هستند و تعدادی هم نقش امیدوار نگاه داشتن مخاطبان پیگیر سینما را بازی می کنند. نکته مهم اما عدم نتیجه گیری قطعی درباره شرایط سینما در یکسال آینده خواهد بود. هیچ تصویر روشنی درکار نیست. شاید برای اولین دوره در تاریخ جشنواره فجر است که فیلم های کنجکاوی برانگیز بیرون مانده، تعداد بیشتری از آثار مهم داخل جشنواره را تشکیل می دهند. نه میتوان از پیشتازان گیشه اطلاعی به دست آمورد و نه حتی از سردمداران سینمایی در یک سال آینده. نه تصویر روشنی از شرایط و حد و اندازه فیلمسازان جوان ارائه شده و نه از میزان اعتبار سینماگران پر تجربه سینمای ایران. حکایت عجیبی است. بیخود نیست که آخرین فیلم داستانی جشنواره امسال، آن هم به حکم قرعه، "کار کثیف" نام داشت